İhracatın, ekonomik büyüme üzerindeki pozitif etkisinin artırılması ve sürdürülebilir kılınması için tabana yayılması önem taşıyor. Firmaların ihracat kapasitesinin ve uluslararası pazardaki rekabet gücünün artırılması gerekirken, buna yönelik en önemli enstrümanlardan birisi ihracatçı firmaların finansmana erişiminin kolaylaştırılmasıdır. İhracatçının finansmana erişiminin kolaylaştırılması Eximbank imkânları ile önemli ölçüde sağlanmıştır. Ancak gelinen noktada daha geniş imkânlar yaratma gereği doğmuştur.
6.11.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7341 Sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi İle İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun’la ihracatı geliştirmeye yönelik organizasyonel ve vergisel düzenlemeler yapılmıştır.
İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi
İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi (İGE),14.10.2021 tarihinde Ticaret Bakanlığı’nın koordinasyonu ile ihracatçıların finansmana erişim ve kredi kefalet sorunlarının çözümüne katkı sağlamak üzere kurulmuştur.
7341 Sayılı Kanun’un 1’inci maddesiyle 5910 Sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçılar Birliklerinin Kuruluş v e Görevleri Hakkında Kanun’un 18’inci maddesine eklenen 6.ncı fıkra ile ’’Mal ve hizmet ihracatçılarının finansman ihtiyaçlarının giderilmesine katkı sağlamak ve teminat yetersizliği içinde olan ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla TİM’in ortaklığında kurulan İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi’nin sermayesine eklenmek üzere, ihracat işlemleri üzerinden FOB bedelin on binde üçüne kadar Ticaret Bakanlığı’nca belirlenen oranda ek nispi ödeme kesintisi yapılır. Hizmet Sektörleri için İhracatı Geliştirme Anonim Şirketi sermayesine eklenmek üzere, on altı yaşından büyükler için uygulanan aylık asgari ücretin on katına kadar Ticaret Bakanlığı’nca yıllık cirolara göre belirlenen tutarda ilave yıllık aidat tahsil edilir’’ hükmü getirilmiştir.
5910 Sayılı Kanuna eklenen geçici üçüncü madde uyarınca TİM nezdinde faaliyette olan Türkiye Tanıtım Grubu tasfiye edilecek ve varlıkları kısmen veya tamamen İGE AŞ’nin sermayesine eklenecektir. Aynı geçici maddede İhracatçı Birliklerinin yedek akçe hesaplarındaki meblağlar Ticaret Bakanlığınca belirlenen tutarda bu şirketin sermayesine eklenmek üzere sermaye taahhüdü ödemesi olarak aktarılacaktır.
İGE aracılığıyla, teminat yetersizliği nedeniyle çeşitli kredi ve destek imkânlarından yeterince yararlanamayan ihracatçıların krediye erişimleri kefalet suretiyle sağlanacak; ihracatçılar, kredi almak için fabrikasını, arsasını bankaya ipotek vermek zorunda kalmayacaktır
İhracata yönelik büyüme modeli hedefi doğrultusunda ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler ile uğraşan firmalara yönelik ihtisaslaşmış bir “İhracat Kredi Garanti Fonu”, küçük ölçekli firmaların da ihracat kredisi bağlamında finansmana erişimlerinin kolaylaştırılmasını ve ihracatın tabana yayılmasını sağlayarak ihracat hacminin sürdürülebilir şekilde artırılmasına katkı sağlayacaktır.
Sağlanan vergi muafiyet ve istisnaları
Münhasıran ihracatçılara sadece ihracat kredilerinde kefalet kurumu olarak hizmet edecek İGE AŞ’ye vergi kanunlarında muafiyet ve istisnalar tanınmak suretiyle daha etkin ve güçlü bir sermaye yapısıyla hizmet vermesi amaçlanmaktadır.
Kurumlar vergisi muafiyeti
5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 4’üncü maddesinde kurumlar vergisinden muaf tutulan kurumlar sayılmaktadır.7341 Sayılı Kanun’la 5910 Sayılı Türkiye İhracatçılar Meclisi ile İhracatçı Birliklerinin Kuruluş ve Görenleri Hakkında Kanun’un 18’inci maddesi kapsamında ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumlar, kurumlar vergisi muafiyeti kapsamına alınmıştır.
Katma değer vergisi istisnası
Bilindiği gibi KDVK’nın 17’nci maddesinin dördüncü fıkrasında Diğer İstisnalara yer verilmiştir.7341 Sayılı Kanun’la (e) bendine eklenen hükümle,5910 Sayılı Kanun kapsamında ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumların kredi teminatı sağlama işlemleri KDV’den istisna edilmiştir.
Damga vergisi ve harç istisnası
Damga Vergisi Kanunu’na ekli (2) Sayılı Tablo’da damga vergisinden istisna edilen kağıt ve işlemler yer almaktadır.7341 Sayılı Kanunla bu tablonun ‘’V-kurumlarla ilgili kağıtlar’’ başlıklı bölümünün (22) numaralı fıkrasına eklenen hükümle yukarıda belirtilen kurumların kredi teminatlarına ilişkin işlemlerinde düzenlenen kağıtlar damga vergisi istisnası kapsamına alınmıştır.
Harçlar Kanunu’nun 123’üncü maddesinde harçlardan istisna edilen işlemler sayılmaktadır.5910 Sayılı Kanun kapsamında ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumların kredilere, bunların teminatlarına ve geri ödenmelerine ilişkin işlemleri(yargı harçları hariç) harçlardan istisna olacaktır.
GVK kapsamında tevkifat istisnası
Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67’nci maddesinin 5 numaralı fıkrasında yapılan değişiklik uyarınca 5910 Sayılı Kanun kapsamında ihracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumların, elde ettikleri kazanç üzerinden GVK’nın geçici 67’nci maddesinin (1 ) ve (4) numaralı fıkraları uyarınca tevkifat yapılmayacaktır.
AKİF AKARCA,DR.MEHMET ŞAFAK
dunya.com
02.12.2021